Obszar inwestycji OZE i systemu aukcyjnego dla instalacji oze regulują przepisy Ustawy z 20 lutego 2015 (wraz ze zmianami).
Dla inwestycji polegających na budowie instalacji
odnawialnych źródeł energii możliwe jest pozyskanie wsparcia w formie dotacji
bezzwrotnej (wsparcie inwestycyjne), które w nowej perspektywie unijnej
2014-2020 realizowane jest głównie poprzez regionalne programy operacyjne. Poza
regionalnymi programami operacyjnymi wsparcie na budowę instalacji odnawialnych
źródeł energii można pozyskać w ramach programu PROW 2014-2020 (instalacje OZE
jako element większego projektu inwestycyjnego, poziom wsparcia do 50%), w
ramach programów realizowanych przez NFOŚiGW oraz przez oddziały regionalne
WFOŚiGW (pożyczki preferencyjne, dotacje bezzwrotne). Beneficjentami w ramach
wyżej wymienionych programów mogą być m. in. jst, kościoły, spółdzielnie,
stowarzyszenia, organizacje pozarządowe, inwestorzy prywatni (przedsiębiorstwa,
w tym przedsiębiorstwa energetyczne).
Wsparcie inwestycyjne instalacji OZE: Ten rodzaj
wsparcia przyjmuje głównie formę dotacji bezzwrotnej. Dotacją
bezzwrotną mogą być objęte przede wszystkim projekty obejmujące budowę nowej
infrastruktury OZE ale i rozbudowę istniejących instalacji związaną ze
zwiększeniem mocy. Inwestorzy składając wnioski o dotacje inwestycyjne
mogą liczyć na różny poziom intensywności wsparcia, jednak maksymalnie do 80%
kosztów kwalifikowanych inwestycji. Intensywność
pomocy zależy od przeznaczenia pomocy oraz rodzaju wnioskodawcy i rodzaju oraz
rozmiaru instalacji oze.
Bardzo ważnym elementem wsparcia instalacji oze
służących do prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu
energii elektrycznej wytwórcy mogą dodatkowo liczyć na wsparcie operacyjne
(wsparcie działalności wytwarzania energii elektrycznej) poprzez udział
wytwórcy w systemie aukcyjnym. Ten rodzaj wsparcia jest dostępny w ramach
systemu aukcyjnego dla tych instalacji oze, które przystąpią do
aukcji i ją wygrają. Aukcje organizowane są na mocy zapisów ustawowych przez
Prezesa URE. Wsparcie w systemie aukcyjnym dla instalacji odnawialnego źródła
energii dotyczy maksymalnie 15-letniego okresu pracy instalacji i stanowi pomoc
publiczną. W zakresie systemu aukcyjnego inwestorzy wciąż oczekują przyjęcia
jasnych rozwiązań prawnych, które umożliwią przeprowadzenie kolejnych aukcji
oraz dadzą inwestorom jasny sygnał co do możliwości realizacji swoich projektów
inwestycyjnych. Ministerstwo Energii
opublikowało ostatnio aktualny projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych
źródłach energii. Wdrożenie zmian w ustawie o OZE jest konieczne, aby uruchomić
kolejne aukcje. Głównym zadaniem
aktualnego projektu nowelizacji ustawy o OZE jest uporządkowanie zasad łączenia
pomocy inwestycyjnej i operacyjnej, którą inwestorzy mogą otrzymać w drodze
aukcji. Bardzo ważnym aspektem
nowelizacji ustawy o oze jest uporządkowanie zasad kumulacji pomocy publicznej. Warunkiem
dopuszczalności pomocy publicznej w systemie aukcyjnym ma być wymóg, aby pomoc
operacyjna została pomniejszona o wszelką uprzednio otrzymaną pomoc
inwestycyjną. Warunek ten
stanowi tzw. regułę kumulacji, której celem jest zapewnienie, że pomoc (lub
innego rodzaju wsparcie) na jedno przedsięwzięcie, udzielana z różnych źródeł,
miało charakter proporcjonalny, tj. że jest ograniczone do minimum niezbędnego
dla przeprowadzenia tego przedsięwzięcia. W celu zapewnienia
rentowności instalacji, inwestorzy niekorzystający z pomocy inwestycyjnej muszą
w ofercie aukcyjnej zawrzeć możliwie najwyższą cenę, podczas gdy inwestorzy
korzystający z pomocy inwestycyjnej mogą kwotę tej pomocy wkalkulować w swoją
ofertę, odpowiednio pomniejszając cenę ofertową i tym samym zwiększając swoje
szanse na wygranie aukcji. Rozwiązaniem tego ma być przyjęcie jako górnej
granicy łącznej wartości pomocy parametru odnoszącego się do ceny ofertowej, a
nie referencyjnej. Przyjęcie tych rozwiązań będzie oznaczać, że pomoc
publiczna na pokrycie nakładów inwestycyjnych będzie pomniejszała cenę
wynikającą z oferty złożonej przez wytwórcę, który wygrał aukcję. Oszacowaniu
wartości pomocy inwestycyjnej ma służyć obliczenie tzw. ekwiwalentu dotacji
brutto pomocy. Doprecyzowanie kwestii
związanych z pomocą publiczną to warunek uruchomienia kolejnych aukcji dla OZE,
których zasady Ministerstwo Energii przy okazji postanowiło nieco zmienić,
proponując nowe koszyki aukcyjne, a także wolumeny i wartość energii, która
może zostać sprzedana w tegorocznych aukcjach. W związku z nowelizacją
warto zwrócić uwagę na nowe
koszyki aukcyjne planowane na 2018 r. Zgodnie z nowym podziałem w koszyku 1.
przewidziano miejsce dla: 1) instalacji wykorzystujących wyłącznie biogaz
pozyskany ze składowisk odpadów, 2) instalacji wykorzystujących wyłącznie
biogaz pozyskany z oczyszczalni ścieków, 3) instalacji wykorzystujących
wyłącznie biogaz inny niż określony w ppkt l i 2 powyżej, 4) wyłącznie
dedykowanej instalacji spalania biomasy lub układów hybrydowych, 5) wyłącznie
instalacji wykorzystujących biomasę, biopłyny, biogaz lub biogaz rolniczy
spalany w dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego, 6) wyłącznie
dedykowanej instalacji spalania biomasy lub układów hybrydowych, w
wysokosprawnej kogeneracji. W koszyku 2.
przewiduje się miejsce dla trzech technologii: 1) instalacji wykorzystujących
wyłącznie hydroenergię do wytwarzania energii elektrycznej oraz 2) instalacji
wykorzystujących wyłącznie energię geotermalną do wytwarzania energii
elektrycznej, a także 3) instalacji wykorzystujących wyłącznie energię wiatru
na morzu. Koszyk 3. jest dedykowany instalacjom wykorzystującym wyłącznie
biogaz rolniczy. W koszyku 4. o wsparcie będą rywalizować instalacje wykorzystujące
wyłącznie energię wiatru na lądzie oraz instalacje wykorzystujące wyłącznie
energię promieniowania słonecznego. Natomiast w ostatnim koszyku 5.
przewidziano wsparcie wyłącznie dla hybrydowych instalacji OZE. Jakie
aukcje odbędą się ostatecznie w 2018 roku czas pokaże, ale warto już teraz
przygotować swoje inwestycje od strony formalno-prawnej tak aby udział w aukcji
był możliwy.
Planując aplikowanie o wsparcie dla instalacji OZE (niezależnie od rodzaju wsparcia i źródła pomocy publicznej) koniecznie trzeba dobrze przygotować projekt inwestycyjny od strony formalno-prawnej zgody na realizację przedsięwzięcia ale przede wszystkim w zgodzie z definicją ustawową instalacji odnawialnego źródła energii (aby uniknąć wykluczenia z możliwości uczestnictwa w aukcyjnym systemie wsparcia). Bardzo ważne jest również podejmowanie działań zgodnych zasadami pomocy publicznej (zasadami wsparcia inwestycyjnego i/lub operacyjnego).